Dziennik działań wojennych 5-go Turkiestańskiego strzeleckiego  pułku

5.08.1915 r.

   O godz. 1.45 w nocy przyszło powiadomienie aby pułk zdjął się z pozycji i skierował się drogą do Bielska. Nie dochodząc do miasta rozkazano zająć pozycję razem z 8-mym pułkiem od wsi Augustowo do szosy koło cmentarza. Dołączono jeden pluton 2-go Syberyjskiego pułku, jedną baterię 11-tej Syberyjskiej artyleryjskiej brygady. 3 kompanie pułku zajęły pozycję od wsi Augustowo w lewo, jedna (1-sza) kompania w rezerwie i 4-ta kompania do wart ochraniających. Od godz. 3.10 pułk wysunął w ariergardę 5-tą kompanię. O godz. 6.30 pułk przybył na miejsce i rozpoczął okopywać się na pozycji ( okopów przygotowanych nie było).Przed pozycją był gęsty las w odległości 600-800 kroków od okopów.  Warty ochronne wystawiono po linii wsi Grabowiec. Kompania ochraniająca pod naporem przeciwnika wycofała się i pozostała w rezerwie. Do godz. 19.00 na odcinku bojowym było spokojnie. Z prawej pozycję zajmował 6-ty pułk. Okopy 6-go pułku były ostrzeliwane ogniem artyleryjskim i do wieczora 6-ty pułk wycofał się i zajął pozycję od wschodu wsi Augustowo. W ten sposób utworzyła się luka i prawa flanka była zupełnie odkryta. Około 21.00 wieczorem,, gdy dokładnie ściemniło się, przeciwnik skierował się na Augustowo. Na wyłom na prawej flance rzucono 5-tą kompanię. W tej że chwili wysunięte do rezerwy 1-sza i 4-ta kompanie były rzucone do ataku. W tym czasie podeszły 2 kompanie 42-go Syberyjskiego pułku i podtrzymali nasze kompanie. Śmiałym uderzeniem przeciwnik był wybity z okopów. 4-ta kompania zdobyła 2 karabiny maszynowe przeciwnika. Po wybiciu przeciwnika z pozycji kompanie doprowadzano do porządku. 5-ta kompania znowu zajęła swoje okopy. Do zapełnienia prawej flanki wyznaczono 1-szą i 4-tą kompanie zajmując pozycję przed wsią i na południe od niej.

6.08.1915 r.

   O świcie przeciwnik zaprzestał prób natarcia. Z nastaniem świtu położenie pułku było widoczne i rozpoczęła się wymiana ognia. O godz.9.45 od strony Augustowa rozpoczęło się natarcie tyralierami starając zająć pozycję pułku, ale natarcie zostało odbite artyleryjskim i karabinowym ogniem. O godz. 11.00 rozpoczęło się natarcie Niemców na pozycje 41-go Syberyjskiego pułku. Odkryto obejście nieprzyjaciela z lewej flanki naszej pozycji, były wysunięte kompanie frontem na Augustowo. Artyleryjski ogień rozwijał się i doścignął wielkiego natężenia o godz.18.00. O godz. 18.30 41-szy pułk nie wytrzymał huraganowego ognia artylerii przeciwnika i zaczął wycofywać się. Teraz nasz pułk zaczął być otaczany z lewej flanki. Bohaterska wytrzymałość strzelców pod niszczącym ogniem artylerii nie mogła uratować od porażki, pułk o  mocno ograniczonym ilościowo stanie okrążany nie mniej niż 2 pułkami zmuszony był wycofywać się. Pułk zatrzymał się na południowo-wschodnim skraju miasta Bielska. Straty za 3dni: oficerowie: zabitych- 2, rannych – 3,kontuzjowanych – 1, żołnierzy: zabitych – 52, rannych – 264, pozostałych na placu boju – 204; łącznie – 520 ludzi

 

7.08.1915 r.

   Do rana w pułku pozostawał żołnierzy 350 i byli zebrani na wschodnim skraju Bielska i uformowani w 2 kompanie. Pułk pozostawał na miejscu jako rezerwa korpusu. Około godz. 12.00 rozpoczęło się ogólne odejście oddziałów z m. Bielska. Telefonicznie przekazano rozporządzenie zająć pozycję na zachodnim skraju wsi Widowo., ale następnie przyszło nowe zrządzenie, aby zająć zachodni skraj lasu na wschodniej stronie wsi Widowo, na południe od drogi Widowo-Ogrodniki. Po lewej 6-ty pułk, a po prawej 12-ty Turkiestański pułk. Po zajęciu pozycji rozpoczęto okopywanie się. Pułk wszedł w skład odcinka 12-go pułku. Pozostały czas dnia przeszedł spokojnie. W nocy na 8-go sierpnia z pozycji zszedł 12-ty Turkiestański pułk i odszedł do wsi Ogrodniki, gdzie stanął odcinkowej rezerwie.

8-9.08.1915 r.

   Kompanie pozostają nadal w rezerwie odcinka działań bojowych we wsi Ogrodniki.

10.08.1915 r.

   W nocy na 10-go sierpnia kompanie zajęły poprzednie pozycje. W godz. 11.10 lekka artyleria przeciwnika rozpoczęła  ostrzał naszych pozycji. O godz. 1330 ogień doścignął wielkiego natężenia. W tym że czasie zaczęły wysuwać z wsi Widowo niemieckie tyraliery. Rozpoczęła się karabinowa wymiana ognia. Również po odcinku rozpoczął się ostrzał ciężkiej artylerii. Do samego wieczora trwał ostrzał. Z lewej około godz. 14.00 odeszły do lasu kompanie 19-go pułku. Nasze kompanie kontynuowały powstrzymywanie natarcia przeciwnika ogniem karabinowym i maszynowym nieugięcie utrzymując się na miejscu. Pod wieczór zajął okopy i 12-ty pułk. W ten sposób kompanie mogły utrzymywać się na miejscu zachowując ogólne położenie całej brygady. Zgodnie z rozkazem szefa brygady w nocy na 11-go sierpnia pułk powinien być zmieniony kompaniami 35-go Syberyjskiego pułku, przy czym nasz pułk ma odejść do wsi Czyże i stanąć tam w rezerwie armijnej.